Over Spinnen, Lord of the Rings en oudewijvenzomer

door Linda de Bruijn

Heb jij al mooie spinnenwebben gezien of ben je met je hoofd tegen een web aangelopen tijdens oudenwijvenzomer? Het is weer tijd voor. Vroeger gingen we met een gebogen takje spinnenwebben vangen, de spinnen zelf vonden we maar eng. Maar waarom eigenlijk? Ik ging voor je op zoek naar een antwoord. 

Spinnen in Nederland zijn onschadelijke nuttige diertjes, waarvoor alleen vliegen bang voor zouden moeten zijn, zij staan immers op de dagelijkse menukaart. Mensen hoeven niet bang te zijn, spinnen zijn ook banger voor ons. Waarom zijn we er dan toch bang voor? Waarschijnlijk omdat wij er veel enge verhalen over horen. 

Verhalen die soms zijn overgeleverd van onze voorouders toen spinnen en veel andere insecten wel gevaarlijk waren voor mensen. We vinden ze ook een beetje vies omdat ze in donkere stoffige hoekjes leven, achter kasten en in oude schuren. Bovendien kruipen, lopen, rennen, trillen en klimmen spinnen overal heen....en dat vinden wij eng.  En wat dacht je van Halloween verhalen? Zwarte spinnen, heksen, nacht, monsters... Over monsters gesproken.....wie Lord of the Rings heeft gezien, herinnert zich misschien Shelob wel, de grote spin die in de grotten van Cirith Ungol aan de grens van Mordor woonde. Shelob valt Frodo aan als ze denken uit haar grot te zijn ontsnapt. Zij verlamt Frodo waarop Sam denkt dat Frodo dood is.  Ook geen vrolijk opgewekt verhaal over spinnen dus.

Maar wist je dat een spin spiritueel staat voor wijsheid, creativiteit, inspiratie en verandering? En heb je wel een goed gekeken naar een spinnenweb in de ochtend, als het zonlicht op de dauwdruppels valt? Prachtig toch!
 

Bedauwde spinnenwebben zie je trouwens vooral 's ochtends, tijdens de "oudewijvenzomer".  Oudewijvenzomer zeg je? Zeker, maar het is geen scheldwoord voor een periode waarin oude vrouwen buiten komen, maar een periode van mooi en warm weer in de herfst, meestal  tussen half september en november. Het woord wijf was trouwens tot ver in de 18de eeuw een heel gewoon woord voor vrouw, denk maar aan het Engelse woord "wife".  Tegenwoordig wordt deze periode ook wel Indian Summer genoemd.

Voor de oorsprong van oudewijvenzomer moeten we echter verder terug in de tijd, nl. naar de Noordse of Germaans mythologie, waarin noodlotsgodinnen wevend of spinnend werden voorgesteld. Het spinnen van deze godinnen beeldde het spinnen van de menselijke levensdraden uit. De term oude wijven kan ook terug worden gevoerd op een vrouwelijke watergeest met lange witte haren. Later kreeg het betrekking op oude breiende vrouwen en veldspinnen die bij rustig nazomerweer lange draden spinnen.

Omdat in het herfst de nachten steeds kouder worden ontstaat er in de ochtend dauw. Deze dauw blijft hangen aan spinnenwebben en maakt ze hierdoor goed zichtbaar en als de zon er op schijnt geeft dat een prachtig sprookjesachtige effect. Niet zo gek dus dat de mensen vroeger dachten dat die zilverkleurige spinnendraden levensdraden waren, gevormd door haar dat tijdens de kammen was verloren en door schikgodinnen was opgehangen.

Tegenwoordig weten we dus veel meer van spinnen van onze voorouders. Ik vind het erg leuk om spinnen te maken van mooie kraaltjes. Ik maakte een aantal sieraden met deze spinnen, die je prima kunt dragen zonder er bang voor te hoeven zijn. Voor Halloween maakte ik zelfs een spinnenkroon met een web van zwart metaaldraad met een prachtige spin van Tsjechische glaskraaltjes, prachtig bij een Spider Queen outfit. Voor een heks maakte ik een spinnen choker-ketting en bijpassende oorbellen.   Natuurlijk is Halloween een prima tijd om bang te zijn voor spinnen, al zijn ze dan natuurlijk wel nep. Je kunt de spinnen sieraden vinden in de webshop.

Durf jij spinnensieraden te dragen?

Verhalen die je misschien ook leuk vindt: