Hoe 14 Februari Valentijnsdag werd, waar het meest romantische dorp ligt en waarom ik geen Valentijns sieraden maak

door Linda de Bruijn

Vroeger, dat wil zeggen eeuwen geleden, was 14 februari een normale dag. Iedereen deed zijn ding, niets bijzonders. Tegenwoordig kennen we 14 februari als Valentijnsdag. Op deze dag kan je een geheime liefde een kaartje sturen of iets leuks geven, bijvoorbeeld een cadeautje, een sieraad of bloemen. Maar je mag ook een vriend of familielid iets sturen of geven, gewoon omdat je blij bent dat je elkaar kent. Maar hoe is 14 februari Valentijnsdag geworden? En wat is nu eigenlijk het meest romantische plekje op de wereld?

Al snel begon de natuurgerichte Europese adel elkaar liefdesbriefjes te sturen tijdens het paarseizoen. De Franse hertog van Orléans, die enkele jaren als gevangene in de Tower of London verbleef, schreef zijn vrouw in februari 1415 dat hij "al ziek was van de liefde" (waarmee hij liefdesverdriet bedoelde). En hij noemde haar zijn "zeer zachtaardige Valentijn".   

In de eeuwen daarna begonnen de Engelsen 14 februari te gebruiken als excuus om verzen over hun liefdesvoorwerpen te schrijven. De industrialisatie maakte het versturen van Valentijnskaarten gemakkelijker door de massaproductie van geïllustreerde kaarten versierd met poëzie. Dit zou het beginpunt van Valentijnsdag, zoals wij het tegenwoordig kennen, kunnen zijn.

Later in de 18de eeuw worden oogsieraden gegeven aan een geheime liefde en als herinnering aan een geliefde die overleden was. Nadat Bonnie Prince Charlie op zijn huwelijksdag een oogsieraad van zijn geliefde droeg, werd het oogsieraad zelfs een echte rage.
Je leest alles over 'Lover's eye" sieraden in dit blog. 

Tegenwoordig is het geven van cadeaus steeds meer een gewoonte aan het worden en schrijven we ook onze naam op een Valentijnskaart. In Engeland en de Verenigde Staten is Valentijnsdag nog steeds veel gebruikelijker dan in Nederland. Pas sinds een jaar of 30 is Valentijnsdag in Nederland een gebruik. Al geven wij meer rozen aan een geliefde dan dat we kaarten versturen. Veel mensen vinden het maar een door de commercie ingegeven excuus om allerlei romantische artikelen te kopen of te verkopen. Anderen vinden het juist leuk om op deze dag iets liefs voor iemand te doen. Gelukkig ben je vrij om te kiezen hoe je Valentijnsdag invult.
 

Hoe Valentijnsdag echt ontstaan is weten we niet precies. Er bestaan verschillende legendes. Een eerste legende dateert van de de derde eeuw na Christus. Een jong paar kwam bij bisschop Valentijn met het verzoek hen te trouwen. De man was een heidense soldaat, de vrouw een christen. Valentijn vond de liefde zwaarder wegen dan de wetten van de keizer, en huwde het stel. Al gauw kwamen meer paren met hetzelfde verzoek. Hij werd aangegeven en gearresteerd. Toen hij voor de keizer moest verschijnen, probeerde hij die te bekeren. Claudius voelde zich beledigd en liet Valentijn martelen en onthoofden. Dat gebeurde op 14 februari, maar welk jaar het was, is onduidelijk. Voordat het vonnis werd uitgevoerd, zag Valentijn nog kans het dochtertje van de gevangenisbewaarder een briefje toe te stoppen; Van je Valentijn, stond erop.  

Volgens een legende uit de Romeinse tijd kwam een cipier (of de stadhouder van Rome) bij de toen al in de gevangenis zittende Valentijn met het verzoek zijn blinde dochter te genezen. Valentijn zorgde voor een geneesmiddel, maar dat werkte niet. Op de dag van zijn onthoofding probeerde de vader van het meisje nog wanhopig het vonnis tegen te houden, maar tevergeefs. Na Valentijns terechtstelling ontving het meisje een klein briefje van Valentijn, waaruit een gele bloem viel (als mensen hem om raad vroegen gaf hij hen een bloem, vandaar de bloemengroet op Valentijnsdag). Op het briefje stond 'Van Valentinus' en direct kon ze weer zien. Volgens de legende werd de vader daarna bekeerd tot het christendom. 

Een volgens een derde legende  over het ontstaan van Valentijnsdag vertelt over de Romeinse godin Juno. Zij was de koningin van alle goden en godinnen en heerste, net als haar man Jupiter, over de hemelen. Zij organiseerde een feest om Romeinse jongens en meisjes samen te brengen en te laten trouwen. Dit feest zou een voorloper kunnen zijn van Valentijnsdag zoals we dit feest nu kennen.

Valentijnsdag wordt in vele landen gevierd en is echt een internationaal feest. Als eerste denk je dan natuurlijk aan Frankrijk, aan Parijs, de stad van l'amour, maar het meest romantische dorp van Frankrijk is Saint-Valentin.  Op 14 februari versieren de inwoners hun dorp met bloemen en harten en is de zondagsmis is helemaal gewijd aan de liefde. Je kunt er romantisch rondwandelen in de tuinen van dit dorp die speciaal voor Valentijnsdag  versierd zijn en zelfs de namen van de straten zijn versierd met hartjes.

Toch doen niet alle landen mee met de viering van Valentijnsdag op 14 februari. Duitsland bijvoorbeeld viert geen Valentijnsdag. In dit land is 14 februari namelijk niet de dag van de liefde, maar een onheilsdag. Dit komt omdat op 14 februari Judas, de verrader van Jezus Christus, geboren werd. Daarnaast wordt Valentijnsdag ook niet gevierd in niet-Westerse landen, zoals landen in Afrika. 

Bij dit verhaal over Valentijn maakte ik geen rode of roze sieraden met hartjes of andere liefdes symbolen. Ik vind dat sieraden bij elke dag bij je moeten passen en niet alleen op 14 februari. Maar een sieraad speciaal voor Valentijnsdag mooi inpakken is natuurlijk heel fijn. Daarom worden alle sieraden die je in de maand februari koopt, ingepakt met hartjespapier en krijg je  bij elke sieraad een door mij geschreven Valentijns gedichtje, zodat je je geheime of al bekende liefde een heel mooi kado kunt geven.

Verhalen die je misschien ook leuk vindt: